Kategori: Makaleler

Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimi: Tır Şoförlüğü ve Toplumsal Normlar Bireylerin toplumsal yapıların bir parçası olarak hayatlarını şekillendirdiği, rollerin ve normların nasıl işlediği üzerine düşünmek, hem sosyolojik bir analiz yapmayı hem de bireysel deneyimleri daha derinlemesine anlamayı gerektirir. Her gün fark etmeden içine doğduğumuz toplumsal yapılar, bizleri bir yandan biçimlendirirken, bir yandan da belirli normlar ve beklentilerle hayata tutunmamıza neden olur. Bu yazıda, tır şoförlüğü mesleği üzerinden toplumsal normları, cinsiyet rollerini ve kültürel pratikleri ele alarak, bu mesleği icra eden bireylerin yaşam koşullarına dair bir sosyolojik bakış açısı sunacağım. Tır şoförlüğü, Türkiye’deki ve dünya genelindeki erkek egemen işlerin başında gelir.…

Ben Kalender Meşrebim Hangi Film? Tarihsel Bir Bakış Geçmişi Anlamaya ve Günümüzle Bağ Kurmaya Çalışan Bir Tarihçinin Girişi Tarih, yalnızca geçmişteki olayların bir sıralaması değildir. Geçmiş, bugünümüze ışık tutan, toplumsal yapıların, kültürel dinamiklerin ve düşünsel evrimlerin anlaşılmasına olanak veren derin bir kaynaktır. Her dönemin kendine özgü bir dili, bir duruşu ve bir anlatısı vardır. Bu anlatılardan biri, zaman zaman kültürümüzde farklı şekillerde karşımıza çıkan, toplumsal yapının ve bireysel kimliğin karmaşık yansımalarını içinde barındıran “Ben Kalender Meşrebim” ifadesinin izini sürmektir. Peki, bu ifade hangi filmle bağdaştırılır ve tarihsel süreçlerle nasıl ilişkilendirilebilir? Bu yazıda, “Ben Kalender Meşrebim” ifadesinin kökenlerine inerek, tarihsel kırılma…

Merhaba sevgili okur, bugün sizinle birlikte bir merakın izini sürmek istiyorum: Lohusa kim tarafından yazıldı? Bu sorunun ardında sadece bir “yazar”ın adı değil; bir annenin deneyimi, dönemin ruhu ve toplumsal yargıların yansıması var. Gelin, verilerle ve insan hikâyeleriyle birlikte bu sorunun cevabına doğru adım adım ilerleyelim. Yazarı Kim? Veriler ve Gerçekler Verilere baktığımızda, film “Lohusa”nın senaryosunun imzasının Gupse Özay tarafından atıldığı açıkça görülüyor. ([Habertürk][1]) Türk sinemasının sevilen isimlerinden Özay, bu projede yalnızca başrol oyuncusu değil, aynı zamanda senarist olarak da yer almış. Bu tespiti destekleyen bir diğer kaynakta; “senaryosu Gupse Özay’a ait” ifadesi geçiyor. ([TürkInform][2]) Dolayısıyla “Lohusa kim yazdı?” sorusunun…

“Ateşle Ben Oyunu” Nedir? Tarihsel Arka Plan Çocukluğun sokaklarda oynanan oyunları arasında yerini almış olan “Ateşle Ben Oyunu”, nesilden nesile aktarılan bir tür hareket‑temelli ebe oyunudur. Oyunun kesin kökeni yazılı kaynaklarla net biçimde belgelenmemiş olsa da, yerel halk eğlenceleri ve mahalle kültürünün bir parçası olarak 20. yüzyıl ortalarından itibaren Türkiye’de yaygınlaştığı söyleyebiliriz. Bu oyun, çocukların açık alanda aktif olmasını sağlayan ve takım ruhu ile hız‑refleks koordinasyonunu geliştiren bir oyun türüdür. Aynı zamanda oyunun adı – “ateş” ve “ben” kavramları – bir “oluş” ve “takip edilme” halini ima eder; bu da oyunun dinamiğini kavramamız açısından önemlidir. Oynanış Pratiği ve Kuralları Oyunun genel kurallarına göre bir oyuncu “ateş”…

Likör mü, Votka mı? En İyi İçkiyi Seçerken Eğlenelim! Dünya bir türlü “ne içsek” sorusuna doğru cevabı veremiyor, ve işte bu yüzden bizler her akşam, “likör mü, votka mı?” sorusunu kafamızda çırpınıp durarak soruyoruz. Aramızda kararsız kalanlar var mı? Hadi, biraz eğlenelim ve bu içki meselesini mizahi bir bakış açısıyla ele alalım. Belki de bu yazı, sonunda en doğru tercihi yapmamızı sağlar! Gelin önce bu iki ikonik içkinin özelliklerine dalalım, sonra aralarındaki farkları eğlenceli bir şekilde tartışalım. Ama önce bir itiraf: Bir bardak votka içmek, bir çeşit strateji gerektiriyor, ama bir kadeh likör? O çok daha rahat, kabul edelim! —…

Tam Kafadan Nerede Çekildi? İktidar, Toplum ve Gösterilen Yüz Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen: Medya ve İktidarın İlişkisi Bir siyaset bilimcisi olarak, toplumda güç ilişkilerinin nasıl yapılandığını ve bu ilişkilerin toplum üzerindeki etkilerini düşünmek her zaman ilgimi çekmiştir. Modern toplumlardaki kurumlar, devletler ve medya organları, bireylerin dünya görüşlerini şekillendirmek ve toplumsal düzeni sürdürmek adına kritik bir rol oynar. Bu bağlamda, Tam Kafadan gibi popüler televizyon programları, sadece eğlence amacıyla var olmaktan çok daha fazlasını ifade eder. Programların çekildiği yer ve sunulan içerik, ideolojik bir mesaj taşıyabilir, toplumsal normları ve değerleri yansıtabilir. Peki, Tam Kafadan nerede çekildi? Bu sorunun ardında yatan…

Merhaba, bugün birlikte küçük bir “maden – element” yolculuğuna çıkacağız. Bilimsel merakla “Türkiye’de ya da dünyada demir elementi en çok hangi filizden elde edilir?” sorusuna odaklanacağız. Okuması kolay ama içerikte bilimsel kavramları da barındıran bir anlatımla… Demir elementi ve filiz kavramı “Filiz” kelimesi maden teriminde, yer kabuğunda ekonomik olarak çıkarılabilir mineral ya da cevheri ifade eder. Yani demir elementi (Fe) çıkarılırken, bu elementin yoğun olarak bulunduğu “filizleri” bilmek önemlidir. Iron (Fe) doğrudan saf halde yaygın olarak bulunmaz; genellikle oksit ya da hidroksit formlarında mineral filizler hâlindedir. ([USGS][1]) En yaygın filizler: Hematit ve manyetit Bilimsel kaynaklar demir elementi açısından en yüksek verimi veren…

KADEM Etmek Ne Demek? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelimenin gücü, insanlık tarihinin en eski bilgeliklerinden biridir. Edebiyat, kelimelerin dönüştürücü etkisini her satırda, her karakterde, her anlatıda gösteren bir araçtır. Bir kelime, sadece anlamını taşımakla kalmaz; aynı zamanda bir zaman diliminin, bir kültürün ve bir ruh halinin de izlerini barındırır. Bu anlam dünyasında, her kelime kendi iç yolculuğuna çıkarken, bir başka kelimeyle birleşerek yeni dünyalar inşa eder. Bugün, dilin incelikli bir parçası olan ve çokça merak edilen “KADEM” kelimesine odaklanarak, onun edebi çağrışımlarını çözümleyeceğiz. KADEM Etmek: Tanımın Ötesinde KADEM etmek, dilde basit bir anlam taşıyan, ancak derin edebi çağrışımlarla dolu bir…

Kaba Sıva Nerelerde Kullanılır? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir Bakış Günümüz dünyasında, güç ilişkileri, toplumsal düzen ve iktidarın şekillendirilmesi sürekli olarak değişen dinamiklerle ilerliyor. Bu dinamikleri anlamaya çalışan bir siyaset bilimci, her kurumda, her ideolojide ve her vatandaşın katılımında farklı bakış açılarını görebilir. Peki, kaba sıva gibi basit bir yapı malzemesinin kullanım alanları, toplumsal yapıyı anlamamızda ne kadar işlevsel olabilir? Her ne kadar bir yapı malzemesi gibi görünse de, kaba sıva, toplumsal düzenin nasıl şekillendiğine, iktidar ilişkilerinin ve kurumların toplumla olan etkileşimine dair derin bir simge taşır. Bu yazıda, kaba sıvanın nerelerde kullanıldığını ve bu kullanımın siyasal, toplumsal bağlamda nasıl bir…

Hangi Prezervatif Kadına Zevk Verir? Eğlenceli Bir Keşif! Bir konu var ki, hemen hemen herkesin kafasında bir soru işareti bırakır: Hangi prezervatif kadına zevk verir? Evet, doğru duydunuz! Bu soru, ne kadar eğlenceli ve samimi bir tartışma başlatabilir, değil mi? Erkekler ve kadınlar arasında yıllardır süregelen bu küçük ama önemli soru, doğru prezervatif seçimini bulmaya çalışan çiftler için tam bir keşif yolculuğuna dönüşebilir. Ama tabii, her şeyin başı eğlenceli bir yaklaşım! Hadi, biraz mizah katıp bu soruya birlikte eğlenceli bir bakış atalım. Hem erkeklerin çözüm odaklı bakış açısını hem de kadınların empatik, ilişki odaklı tavırlarını birleştirerek bu konuyu tartışalım. Prezervatif…